Inleiding: Vasten als Spirituele Discipline en Goddelijke Leiding
📖 “O jullie die geloven, vasten is voor jullie vastgesteld, zoals het was vastgesteld aan degenen vóór jullie, opdat jullie bewust en behoedzaam zullen zijn.” (Koran 2:183)
Vasten (Sawm) is een van de meest benadrukte daden van toewijding in de Koran. Hoewel het vaak als een volledige maand wordt waargenomen, wijzen bewijzen erop dat de oorspronkelijke vastenperiode bedoeld kan zijn geweest als tien dagen in plaats van een hele maancyclus. Het is een centrale spirituele praktijk, niet alleen in de islam, maar ook in eerdere religieuze tradities zoals het jodendom en het christendom, waar vasten werd gezien als een middel tot zuivering en devotie. Het is niet slechts een onthouding van eten en drinken, maar een alomvattende oefening in discipline, zelfbewustzijn en spirituele zuivering.
Net als Salāt heeft de praktijk van het vasten in de loop van de tijd aanpassingen ondergaan en is het vaak afgeweken van de oorspronkelijke koranische voorschriften.
Dit artikel onderzoekt het koranische begrip van vasten, de connectie met Laylatul Qadr, de correcte kalendermethodologie en de juiste vastentijden.

1. Het Doel en de Spirituele Essentie van Vasten
📖 “De volle maan van Ramadan is die waarin de Koran werd neergezonden – als leiding voor de mensen en als duidelijke bewijzen van leiding en onderscheid. Wie van jullie deze volle maan waarneemt, laat hem dan vasten. En wie ziek is of op reis, (vasten) op een aantal andere dagen. Allah wil gemak voor jullie en geen moeilijkheid, zodat jullie het aantal voltooien, zodat jullie Allah’s grootheid prijzen voor de leiding die Hij jullie heeft gegeven, en zodat jullie dankbaar zullen zijn..” (Koran 2:185)
Belangrijke Observaties:
✅ Vasten is een middel om zelfbeheersing en een verhoogd bewustzijn van Allah te bereiken.
✅ Het is direct gekoppeld aan de maand waarin de Koran werd geopenbaard.
✅ Het dient als een herinnering aan dankbaarheid en discipline.
In tegenstelling tot de veelvoorkomende overtuiging dat vasten slechts een ritueel is, presenteert de Koran het als een krachtig hulpmiddel voor zelfbeheersing en godsbewustzijn.
2. De Timing en Duur van het Vasten
📖 “Vast een beperkt aantal dagen, maar als iemand van jullie ziek is of op reis, dan moet hij een gelijk aantal dagen later inhalen. En voor degenen die met moeite kunnen vasten, is er een compensatie: het voeden van een behoeftige…” (Koran 2:184)
Belangrijke Observaties:
✅ De Koran verwijst naar vasten als een ‘beperkt aantal dagen’, dus is het niet verplicht een volledige maand te vasten.
✅ De tien dagen vastenperiode sluit aan bij verschillende historische zuiverings- en devotie praktijken.
✅ Een goed gedocumenteerde Sunnah praktijk is het vasten van zes extra dagen in de maand Shawwal, wat een totaal van tien dagen vasten oplevert na de Waardevolle nacht en de gedachte ondersteunt dat de kernperiode van het vasten oorspronkelijk tien dagen was.
✅ De flexibiliteit in het inhalen van gemiste vastendagen suggereert dat de nadruk ligt op intentie en toewijding in plaats van op een rigide duur.
📖 “Eet en drink totdat de witte draad van de dageraad duidelijk wordt onderscheiden van de zwarte draad. Voltooi dan het vasten tot de nacht.” (Koran 2:187)
Belangrijke Observaties:
✅ Het vasten begint bij het eerste licht van de dageraad. Nautisch observatie wijst uit 1 uur en 36 minuten voor zonsopgang. Dus rond de tijd van Fajr.
✅ Het eindigt ‘s nachts (niet bij zonsondergang), wat overeenkomt met de natuurlijke verdwijning van het daglicht.
✅ Er wordt geen melding gemaakt van de voor-dageraad maaltijd (suhoor) of een exact tijdstip voor het verbreken van het vasten (iftar), behalve ‘de nacht’.
Dit verduidelijkt veelvoorkomende misvattingen over de timing van het vasten en suggereert dat het gebaseerd moet zijn op duidelijke visuele indicatoren in plaats van vooraf ingestelde schema’s.
3. Laylatul Qadr: De Meest Waardevolle Nacht
📖 “Wij hebben het geopenbaard in de Nacht van Beslissing (Laylatul Qadr). En wat zal jou doen begrijpen wat de Nacht van Beslissing is? De Nacht van Beslissing is beter dan duizend maanden.” (Koran 97:1-3)
📖 “Wij hebben het geopenbaard in een gezegende nacht. Waarlijk, Wij waarschuwden (de mensheid).” (Koran 44:3)
Belangrijke Observaties:
✅ Laylatul Qadr markeert de eerste openbaring van de Koran.
✅ Het is een nacht van immense betekenis, waardevoller dan duizend maanden.
✅ De Koran specificeert geen vaste datum voor Laylatul Qadr, wat betekent dat het niet noodzakelijk op de 27e van Ramadan valt, zoals vaak wordt aangenomen.
Een belangrijke ontdekking in historisch en astronomisch onderzoek suggereert dat de eerste openbaring waarschijnlijk plaatsvond op 10 augustus 610 n.Chr., gebaseerd op berekeningen van de maancyclus en historische verslagen die overeenkomen met een vollemaan-nacht tijdens die periode. Deze samenhang met een vollemaan-nacht suggereert dat Laylatul Qadr een voorspelbare maancyclus volgt in plaats van variërende data. Historische verslagen en astronomische gegevens geven aan dat deze nacht werd waargenomen op de 27e van Ramadan, wat verklaart waarom velen haar nog steeds rond deze datum zoeken.
Er is een speciale post gewijd aan Laylatul Qadr voor meer inzicht. Klik hier
4. De Kalendercontroverse: Was Ramadan Altijd een Maand Volgens de Maancyclus?
📖 “Voorwaar, het aantal maanden bij Allah is twaalf maanden volgens de beschikking van Allah vanaf de dag dat Hij de hemelen en de aarde schiep; daarvan zijn er vier heilig.” (Koran 9:36)
Belangrijke Observaties:
✅ De pre-islamitische kalender was niet strikt maangebonden, maar bevatte intercalatie om op één lijn te blijven met het zonnejaar.
✅ Dit betekent dat Ramadan ten tijde van de Profeet een meer consistente seizoenspatroon volgde.
✅ De verschuiving naar een puur maangebonden kalender heeft Ramadan losgekoppeld van zijn oorspronkelijke positie in de seizoenscyclus.
Ook hier verwijs ik naar de post over Laylatul Qadr voor meer inzicht. Klik hier
5. Het Verbreken van het Vasten: Wanneer Begint de ‘Nacht’?
📖 “Voltooi dan het vasten tot de nacht.” (Koran 2:187)
Belangrijke Observaties:
✅ De Koran specificeert ‘nacht’ (layl) als het moment om het vasten te verbreken, niet ‘zonsondergang’ (maghrib).
✅ In de Koran verwijst layl consequent naar een periode van daadwerkelijke duisternis, niet naar het korte moment na zonsondergang.
✅ Natuurlijke observaties suggereren dat het verdwijnen van de schemering een duidelijker grens aangeeft die beter aansluit bij de koranische terminologie.
6. Uitzonderingen en Flexibiliteit in het Vasten
📖 “Maar als iemand van jullie ziek is of op reis, dan moet hij een gelijk aantal dagen later inhalen. En voor degenen die met moeite kunnen vasten, is er een compensatie: het voeden van een behoeftige…” (Koran 2:184)
Belangrijke Observaties:
✅ Vasten is niet bedoeld als een buitensporige last.
✅ Degenen die ziek zijn of op reis, kunnen hun gemiste dagen later inhalen.
✅ Een alternatieve vorm van compensatie (het voeden van de behoeftigen) is toegestaan.
7. De Transformatieve Kracht van Vasten
📖 “En dat jullie vasten is beter voor jullie, als jullie het maar wisten.” (Koran 2:184)
Vasten is meer dan een verplichting; het is een kans voor persoonlijke transformatie, verhoogd bewustzijn en een diepere connectie met Allah.
🚀 Ben jij klaar om het vasten te omarmen zoals de Koran het voorschrijft en je praktijk opnieuw af te stemmen op goddelijke wijsheid?